Kilka niezawodnych wskazówek na wykonanie dobrego tłumaczenia

Jak sprawdzić, czy tłumaczenie jest dobre?

Czy istnieje jakaś jedna i niezawodna metoda sprawdzająca się do tłumaczenia każdego tekstu? Odpowiedź brzmi nie!

Nie stworzono jeszcze jednego niezawodnego sposobu na wykonywanie dobrych tłumaczeń. Każdy tekst z jakim się stykamy  jest inny i wymaga indywidualnego podejścia. Gdyby sprawa była taka prosta zawód tłumacza należałby już do przeszłości, a wszystkie teksty użytkowe tłumaczyłby za nas komputer. Rzecz ma się na szczęście zgoła inaczej i póki co, nawet w dobie tak rozwiniętej technologii, zawód tłumacza wciąż ma się dobrze i jest niezbędny do wykonania przekładu.

Na czym polega tłumaczenie tekstu?

W odpowiedzi na pytanie czym właściwie jest tłumaczenie należy zauważyć, iż nie sprowadza się ono jedynie do zastąpienia słów oryginału ich polskimi odpowiednikami (lub w innym języku). Tłumaczenie to coś znacznie więcej. Należy zagłębić się w tekst pierwotny, zrozumieć i wyciągnąć jego sens. Następnie proces tłumaczenia odbywa się w warstwie treści oraz ogólnego sensu przekazywanego w tekście, tak by oddać w drugim tekście to, co autor powiedział, a nie jak dokładnie to uczynił. Przede wszystkim należy zachować logikę, przejrzystość i merytoryczną poprawność względem oryginału. Forma wypowiedzi jest zaś logicznym uzupełnieniem przekazu informacji w tłumaczeniu. Jest równie ważna co sama treść.

Podstawowe zasady wykonywania tłumaczeń

Istnieje jednak kilka podstawowych zasad, których powinien trzymać się każdy rzetelny tłumacz. Na samym początku przed każdą osobą przystępująca do procesu tłumaczenia stoi zadanie zaznajomienia się z tekstem pierwotnym i zadania sobie trzech istotnych pytań: „co”, „jak” oraz „w jakim celu”. Po pierwsze tłumacz musi zapoznać się z tekstem przeznaczonym do tłumaczenia. Po drugie jaką formę ma tekst oraz w jakim celu został on stworzony oraz do kogo jest skierowany. Są to jedne z najistotniejszych kwestii, które wpływają na kształt tłumaczenia.

Wskazówki dla tłumaczy, jak wykonać dobre tłumaczenie pisemne:

• Przeczytaj uważnie tekst i upewnij się, że jest on zrozumiały i logiczny.
• Staraj się jak najdokładniej oddać treść oryginału, nie dokładaj nie potrzebnie niczego od siebie, unikaj dwuznaczności.
• Bądź nieufny – nie wierz ślepo autorowi, każdemu zdarzają się pomyłki. Rzetelny przekład powinien dyskretnie eliminować wszelkiego rodzaju pomyłki.
• Przekład powinien odpowiadać swoim odpowiednikom o podobnej tematyce w języku docelowym, należy więc zadbać o zachowanie odpowiedniego stylu tłumaczenia.
• Zapoznaj się z daną tematyką – medyczną, prawniczą, techniczną itp. Teksty specjalistyczne wymagają dodatkowego przygotowania, często skonsultowania się z osobą bardziej kompetentną.
• Pogłębiaj swoją wiedzę merytoryczną oraz doskonal sprawności językowe
• Zachowaj dystans wobec tłumaczenia – postaraj się obiektywnie ocenić wykonaną przez siebie pracę.

Przetłumaczony tekst stanowi wizytówkę tłumacza, pokazuje czy przyłożył się do powierzonego mu zadania, dlatego tak ważna jest jakość wykonanego tłumaczenia.

Źródło: Belczyk Arkadiusz Poradnik tłumacza z angielskiego na nasze, Kraków 2004.