DIFFICULT WORDS – czyli co nam sprawia trudność w tłumaczeniach polsko-angielskich?
Dzięki długoletniej praktyce translatorskiej i dydaktycznej uznanych tłumaczy, którzy skłonni są podzielić się swoim doświadczeniem powstają liczne prace naukowe, które na celu mają ułatwić wykonywanie pracy początkującemu tłumaczowi. Słowniczek wyrazów najtrudniejszych do przetłumaczenia na język angielski z perspektywy leksykologa i tłumacza – Ch. D. Kozłowskiej, zawiera alfabetyczny spis subiektywnie wybranych fraz i wyrazów w języku polskim wraz z ich angielskimi odpowiednikami oraz prezentuje ich użycie w konkretnych zdaniach – po zdaniach w języku polskim następują przykładowe tłumaczenia angielskie.
Autorka wyjaśnia przyczyny użycia danych fraz i słów w konkretnych tłumaczeniach mając na uwadze gramatyczne uwarunkowania obowiązujące w obu językach, czy użycie idiomów.
W serii kolejnych artykułów zaprezentowane zostaną w kolejności alfabetycznej wyrazy i frazy, których przekład na język angielski może być problematyczny. Seria artykułów przeznaczona jest dla osób uczących się języka angielskiego na poziomie średnim i zaawansowanym oraz tłumaczom języka angielskiego.
Jak prawidłowo tłumaczyć słowo ADMINISTRACJA?
W zależności od tego, czego dotyczy administracja może być tłumaczona jako administration, kiedy mowa o administracji państwowej, regionalnej:
Szukają formuły, które pozostawiłaby przy władzy brytyjskiego gubernatora i brytyjską administrację – They are looking for a formula that would leave a British Governor and administration in charge.
Jest dziwne, że konserwatywne administracje pozostawiły te sprawę tak długo nie załatwioną – Conservative administrations have been curiously supine in leaving the matter for so long.
A także w sensie administrowania:
Odmówił przyjęcia awansu, ponieważ wolał spędzić czas na badaniach naukowych niż na pracy administracyjnej. – He refused promotion, because he preferred to spend his time on research, rather than administration.
lub estate managers/management office czy managing agent, kiedy odnosi się do administrowania obiektu, budynku:
Administracja osiedla uprzedziła wszystkich mieszkańców, że nastąpi krótka przerwa w dopływie wody. – The estate managers/management office notified all the tenants that the water would be cut off for a short time.
Jak prawidłowo tłumaczyć słowo AKTUALNY?
W języku angielskim nigdy nie należy tłumaczyć wyrazu aktualny jako actual, który oznacza faktyczny/rzeczywisty. Prawidłowe tłumaczenie wyrazu zależne jest od rzeczownika, który mu towarzyszy:
To bardzo aktualna uwaga! – That’s a very apt comment!
Czy nie wiesz przypadkiem, jaka jest aktualna cena złota? – Do you happen to know the current price of gold?
Można także użyć przy powyższych tłumaczeniach idiomów:
Do you happen to know how gold stands at present?
Czy ten plan zajęć jest nadal aktualny? – Is this timetable up-to-date?
Wydawnictwo przekazało nam swój aktualny adres. – The publishers gave us their new address.
Czy znasz jego aktualny adres? – Do you know his present address?
Praca ta po aktualnych cenach nie opłaca się. – At the current rates that job doesn’t pay.
Przesyłamy wam aktualny cennik na części. – Enclosed please find an up-to-date price list for spare parts. / Enclosed please find the latest price list for spare parts.
Czy masz o nich aktualne wiadomości? – Do you have any recent news of them?
Kto jest jego aktualną dziewczyna? – Who is his current girl-friend?
Aktualna sytuacja na świecie nie jest wesoła. – The preset-day world situation doesn’t look too good.
Można zauważyć, iż konkretny rzeczownik w języku angielskim łączy się z konkretnym przymiotnikiem:
Apt – comment, criticism, statement, opinion, remark.
Current – girl-friend, price, rate, problems, difficulty, worry, task, job, dispute, negotiations, contract, talks
Present – address, job, difficulties
Present-day – situation
Up-to-date – timetable, list, information
Latest – girl-friend, list, news
Topical – subject
W tłumaczeniach na język angielski istnieje także inny sposób tłumaczenia wyrazu aktualny, w wielu wypadkach jest to sposób idiomatyczny, który szczególnie widoczny jest przy tłumaczeniu zdań, w których wyraz aktualny występuje na końcu zdania:
Czy wasze zaproszenie jest nadal aktualne? – Do you still want us to come? / Is your invitation still open?
Czy ta decyzja jest jeszcze aktualna? – Is that decision still effective? / Does that decision still hold good?
Czy ten plan jest nadal aktualny? – Does the plan still hold good? / Is the plan still on? / Is it still the same plan?
Czy zakaz palenia jest nadal aktualny? – Is the smoking ban still on?
To są nasze aktualne problemy. – These are the problems we are faced with at the moment.
W referacie zaprezentowano aktualne problemy rozbrojenia. – The speech dealt with disarmament problems of today.
Także w tym przypadku tłumaczeń przymiotnik aktualny łączy się z konkretnymi rzeczownikami:
Still open – invitation, offer
Still binding – decision, rule, regulation, agreement, contract
Still hold good – decision, plan, agreement
Still on – ban, meeting, plan
Still valid – contract, agreement
Źródło: Kozłowska Douglas Christian: Difficult words in Polish-English translation. Wyrazy i wyrażenia trudne do przetłumaczenia na język angielski, Warszawa 2008.