Dzięki długoletniej praktyce translatorskiej i dydaktycznej uznanych tłumaczy, którzy skłonni są podzielić się swoim doświadczeniem powstają liczne prace naukowe, które na celu mają ułatwić wykonywanie pracy początkującemu tłumaczowi. Słowniczek wyrazów najtrudniejszych do przetłumaczenia na język angielski z perspektywy leksykologa i tłumacza – Ch. D. Kozłowskiej, zawiera alfabetyczny spis subiektywnie wybranych fraz i wyrazów w języku polskim wraz z ich angielskimi odpowiednikami oraz prezentuje ich użycie w konkretnych zdaniach – po zdaniach w języku polskim następują przykładowe tłumaczenia angielskie.
Autorka wyjaśnia przyczyny użycia danych fraz i słów w konkretnych tłumaczeniach mając na uwadze gramatyczne uwarunkowania obowiązujące w obu językach, czy użycie idiomów.
W serii kolejnych artykułów zaprezentowane zostaną w kolejności alfabetycznej wyrazy i frazy, których przekład na język angielski może być problematyczny. Seria artykułów przeznaczona jest dla osób uczących się języka angielskiego na poziomie średnim i zaawansowanym oraz tłumaczom języka angielskiego.
Jak prawidłowo tłumaczyć słowo badanie?
Czasownik badać w języku polskim może być użyty w wielu różnych sytuacjach. Łączy się z wieloma rzeczownikami, a co za tym idzie jego znaczenie może się różnic, co wpływa na trudność odnalezienia odpowiednika w języku angielskim. Zestawienie czasownika badać z konkretnym rzeczownikiem determinuje to, jak wyraz badać zostanie przetłumaczony na język obcy. Mnogość możliwości w języku angielskim została podana w poniższych przykładach:
badać efekty czegoś – study, analyse, carry out research on, check, do research on, examine, test the effects of sth
badać hipotezę – test a hypothesis badać nowy lek – test a new drug badać nowy materiał – test a new material
badać możliwości – explore, examine, go into, inquire into, investigate, review, sound out, study, try to find out the possibilities
badać okoliczności – look into, examine, inquire into, investigate the circumstances
badać pacjenta – examine a patient badać preparat – test a preparation
badać problem – work on (esp. a scientific problem), go into, investigate, study, examine a problem
badać przyczyny czegoś – examine, go into, investigate, probe, try to find out the causes of (reasons for) of sth.
badać przeszłość jakiejś osoby – investigate, look into sb’s past
badać opinię publiczną – survey, sound out public opinion
badać reakcje – test, check, monitor, observe, study reactions
badać rynek – survey, sound out, study, carry out a survey of the market, do market research
badać sprawę (affair, case, matter) – inquire into an affair, go into an affair, investigate a case, look into a matter, inquiry into a matter
badać świadka – examine, question a witness badać sytuację – study, investigate, look into, think about the situation
badać teorię – test a theory
badać teren – (here we should also know the subject of the verb): a geologist will survey (= map) the area, the geologist may explore the area for mineral resources; during military operations a patrol may be sent out to reconnoitre the area
badać właściwości (np. nowego materiału) – test the properties of…
badać zbrodnię – investigate a crime
badać zjawisko – study, examine a phenomenon
Czasownik „badać” wraz z rzeczownikami opisującymi ich przedmiot
Istnieje możliwość wyodrębnienia listy czasowników w języku angielskim oznaczających polskie badać wraz z rzeczownikami opisującymi ich przedmiot:
carry out / do / research on – a scientific problem, the causes / effects of sth
examine – a patient, the reasons for sth, the circumstances
explore – an area, possibilities
go into – an affair, a matter, the question of sth, the causes of sth, the reasons for sth, a problem (all kinds)
inquire into – an affair, a case, a matter, the circumstances, the possibilities of sth
investigate – the causes of sth, the reasons for sth, a crime, the circumstances of sth, a person’s past, the possibilities of sth, a problem (research topic), a situation
observe – sb’s reactions to sth
question – a witness
sound out – the market, the possibilities of sth, public opinion, sb’s opinion, sb’s views on sth
study – a problem (all kinds), the causes of sth, the effects of sth, the market, a phenomenon, the possibilities of sth, sb’s reactions, the reasons for sth, a situation
survey – an area, the market, public opinion
test – a new drug, a new material, a new preparation, a hypothesis, a theory, reactions
try to find out – the causes of sth, the reason for sth, the possibilities of sth
work on – a scientific problem
Jeżeli uważasz, że nasz artykuł może komuś pomóc, będzie nam miło jeśli go udostępnisz!
Źródło: Kozłowska Douglas Christian: Difficult words in Polish-English translation. Wyrazy i wyrażenia trudne do przetłumaczenia na język angielski, Warszawa 2008.
